ham amin bo'lgan. Axir, qo'l qimirlatib, aylangan bilan raqqosa bo'lib qolmaydi-ku! Qobiliyat bo'lishi kerak-ku! Ha, uni hech qachon hech kim yallachi deb haqoratlamaydi. Chunki raqsini, san'atini, tug'ma iste'dodini ko'rgan borki, albatta hayratdan yoqa ushlaydi. Haqiqiy raqs san'ati buyoqdaligini ko'radi. Ana undan keyin yallachilarni to'yga aytmay qo'yadi. Manzurani izlay boshlashadi. Lekin Manzura u vaqtda kimsan falonchi raqqosa bo'ladi. Konservatoriyada o'qiyotganini eshitishadi. Katta-katta sahnalarda raqs tushayotganiga guvoh bo'lishadi. Yo bular shunchaki orzuligicha qolib ketarmikan-a? Yo'g'-e, Murod aka ko'rinishidan jiddiyga o'xshaydi-ku! Aldamasa kerak. Mabodo aldagan taqdirdayam Manzura hech narsa yo'qotmaydi. Sal yo'l-yo'riqni tushunib olsa, boshqa gruppa bilan boraveradi to'yga. Faqat… Bozor hofiz bilan bir so'rida o'tirsa qanday bo'larkin? Juda salobatli hofiz-da! Manzurani mensirmikan? Tan olarmikan? Qatorlariga qo'sharmikan?..
Qo'shadi. Uyam otarchi deyilgani bilan baribir sana'tkor-ku! San'atning nonini yeydi-ku! Shunaqa bo'lgandan keyin tan olmay qaerga borardi?!.
Ertasi kuni Murod va'dasida turib Manzuralarnikiga keldi. Ammasi Bozorgul bilan gaplashdi.
Sezgandi. Ammasi pulning daragini eshitsa, hovliqib qoladi. Og'zidan bol toma boshlaydi.
Bu gal ham shunday bo'ldi. Murodning muddaosini tinglab turdi-yu, kutilmaganda laganbardorlikka o'tdi. Kelganida sovuqqina qarshi olgandi. Daf'atan o'rnidan turdi-yu, Manzurani o'tqazib qo'yib o'zi choy damlash, dasturxon tuzash harakatiga tushdi.
— Hali manavi eski uylar o'rniga koshona qurasiz, singlim, — dedi Murod uyga erinmay ko'z solib chiqarkan. — Pulingiz ko'p bo'ladi. Bizning ishda faqat sabrli, irodali va muloyim, shirin so'z bo'lish kerak. Shuni bilasizmi?
— Ha, bilaman, — dedi Manzura. — San'atkorning noni qattiq bo'ladi, aka.
— Barakalla, juda aqlli qiz ekansiz. Lekin-chi…
Murod oshxona tomonga o'g'rincha qarab oldi-da, asta cho'zilib, Manzuraning qulog'iga shivirladi.
— Ammangizja og'zi kattalar xilidanga o'xshayapti. Darrov sezdim qanaqa ayolligini. Shuning uchun siz topgan pulning hammasini qo'liga tutqazmang. Uchdan birini berib, ikkisini o'zingizga opqoling. Pishiq bo'lmasangiz, bu ayol sizni ko'kartirmaydi.
— Xo'p, — dedi Manzura. — Ammo… Bozor hofizdan sal iymanib turibman-da! Haligi… Judayam salobatli san'atkor-da!..
— Siz uning gruppasida yurmaysiz. Boshqa gruppaga qo'shilasiz.
— Voy, nega?
— Sababi, Bozor hofiz raqqosa olib yurishni yomon ko'radi… Ha endi ta'bi-da! Yo xohlamaysizmi boshqa guruhda yurishni?
— N-nega?.. Menga baribir…
— Juda soz. A'zamjon degan hofiz yigit bor, o'shaning yonida yurasiz.
— Xo'p.
— Aytgancha, kiyim masalasiniyam o'zim hal qilaman. Keyingi gaplarni yo'l-yo'lakay gaplashaveramiz!..
Murod Manzuraning ammasi bilan yana besh-o'n daqiqa gaplashib o'tirgach, ketishga chog'landi.
Ketayotib qattiq tayinladi.
Ertaga o'sha A'zam hofiz bilan shaharda “nikoh”lari bor ekan.

* * *

Bozorgul ammasi Muroddan pul daragini eshitgandayoq, ikki martalab, yuz martalab rozi bo'lgandi.
— To'g'ri aytasiz, — degandi Murodga. — Ho'kizday qiz yuradimi qishloqda? Qo'lidan o'yinga tushish keladi baloday. Tushsin, pul topsin. Men qanday boqaman buni?..
Manzuraning o'ziga ham kechqurun rosa tayinladi.
— Sen bo'shashmasdan, lallaymasdan chaqqon-chaqqon o'ynagin, — tayinladi ammasi unga. — Otarchilar «shustri» bo'ladi. Muqomlar qilib boylarning pulini olgin-da, bir tiyininiyam buzmay opkelgin mening qo'limga!
Manzuraning alami keldi. Murod akadek prodyuser ortidan kelib, hurmatlab qancha gap aytdi-yu, xursand bo'ldi, ammasi esa shu yerda ham chaqib olaversa, kimga dardini aytsin? Ayol kishi ham shunchalar shafqatsiz, diydasi qattiq bo'ladimi?.. Mayli, hali shoshmay tursin. Otarda yurib katta pul topsa, ko'chadi-ketadi shaharga. Ammasi tizzasiga shapatilagancha qoladi. Ungayam xudoning yorug' kunlari bordir, axir!..
Murod aytilgan vaqtda mashina bilan Manzuralarning darvozasi yoniga yetib keldi.
Manzura hanuz hayajonlanardi. Musiqaga, qo'shiqqa, raqsga bolalikdan qiziqqani bilan hech qachon artistlarga qo'shilib to'yga yurmagani bilinaverardi.
Tizzalarigacha bilinar-bilinmas titrab ko'chaga chiqdi. Yo'l-yo'lakay boshidagi iroqi do'ppini to'g'rilab-to'g'rilab oldi.
Mashinaning old o'rindig'ida Murod o'tirardi. Orqa o'rindiqda esa o'sha A'zam hofiz o'tiribdi ekan. Murod haydovchi ikkisini bir ishora bilan mashinadan tushishga buyurdi. Manzurani esa orqa o'rindiqqa o'tirish uchun chorladi.
— Sen aslida manavi kiyimlarni kiymasangam bo'larkan, — dedi Murod. — Juda yarashibdi. Ajoyib! Shu turishingdayam haqiqiy raqqosalardan sira qolishmaysan! Aytgancha, ruxsat bersang, bundan buyon seni «sen»lasam! Nima deysan? Har holda singlimday bo'p qolding.
— Mayli, — dedi Manzura qimtinib. — O'zingizga qulay bo'lsa…
— Endi senminan gaplashib olsak! Shuning uchun anavilarni pastga tushirvordim. Senga ba'zi narsalarni tushuntirib qo'yishim kerak…
Qishloqchilik-da, qaerdan eshita qolishdi, mahalladagi qiz-juvonlardantortib kampirlargacha ko'chaga chiqib olishibdi. Buni Manzura beixtiyor tashqariga qarab olgach, payqadi.
Hammalarining ko'zi Manzura o'tirgan mashinada edi. Ikki uy naridagi Maston kampir yonidagilarga nuqul Manzurani ko'rsatib nimadir derdi.
— Sen qishloqdagilaringdan qo'rqma, — dedi Murod uning holatini payqab. — Qishloqchilik-da, singlim! Qiziqishyapti! Mashina tomida kolonkalar turibdi-ku! Artistlar qaerga ketishyapti ekan, nega Manzurani olvolishdi deyishayotgandir. Mayli, endi menga yaxshilab quloq sol. O'zing tushunasan, raqqosa to'yga faqat pul ishlab berish uchun olib yuriladi. To'g'rimi?
— Ha, bilaman, — dedi Manzura hamon yer chizib. — Gapiravering, aka, qulog'im sizda!
— Anavi kundagiday raqsing buyog'iga o'tmaydi. O'rtaga chiqvolib faqat raqs namoyish qilaversang, pul yig'a olmaysan.
— Nima qilaman unda?
— Seni chaqirib o'rtaga chiqarganimdan keyin ikki ko'zing go'yo olma terishi kerak. Birovga bildirmay, sezdirmay olma tersin! Qo'lida pul ushlab seni chaqirayotgan erkaklarni ko'rsang, o'shalarning yoniga darrov yetib borib chiroyli, erkaklarga yoqadigan muqomlar qila boshlaysan. Pul tutgan erkak qanday muqom qilasan desa, shuni qilishing kerak. Keyin esa pulini epchillik bilan, noz-karashma qilib, xiyol kulimsirab shartta qo'lidan yulqib olasan-u, o'rtaga pildiraysan. Aslo pul qistiraman deganning ko'nglini qoldira ko'rma. Keyin-chi, charchasang darrov o'tirib olaverishni odat qilma! Bu biz san'atkorlarga ma'qul kelmaydi…

«Qiziq, — ko'nglidan o'tkazdi Manzura. — Bu odamning san'atga umuman aloqasi yo'g'-u, og'zini to'-o'ldirib «biz san'atkorlar» deyishi-chi!?. Nega «biz otarchilar» demaydi? Demak, bu atamani faqat oddiy odamlar aytarkan-da! Yo hozir so'rab olaymikan? Ha, so'rayman! Kallamni olib tashlamas, harqalay!?.
— Aka, bir narsa so'rasam maylimi? — deya boshini ko'tarib Murodga boqdi Manzura. — Qiziqardim-da azaldan!
— So'ra, — dedi Murod jilmayib. — Hozir so'rab ol!
— Nega sizlar «biz otarchilar»mas, «biz san'atkorlar» deysizlar?