Derazamning tagida bir tup,
Örik oppoq bölib gulladi.
Novdalarni bezab g'unchalar,
Tongda aytdi hayot otini,
Va shabboda qurg'ur ik sahar,
Olib ketdi gulning totini...

Beg'ubor bolalikni shirin damlarini yodga soluvchi ushbu she'r, hikoyaning ilk sahifasiga bekorga joylangani yöq. Bir necha yillik tarihga ega bölgan navbatdagi hikoyam aynan shu örik darahti haqida...
E'tiboringiz uchun oldindan rahmat...


Havo harorati kechigiga qaraganda ancha yuqori. Oq köylak va qora shimlarni kir uchun tayyorlab, chang köchalar böylab, pastqam devorlardan ba'zi bir tanish örtoqlarimning hovlisiga möralab-möralab kelardim. Özimizning uyga yetib kelganda esa, nariroqda örtoqlarim ag'darilgan örik daraxtidagi dovuchalarni terib yeyishayotganini kördim. Bolalar menga "buyoqqa kel" degandek qöl ishorasini berishdi. beixtiyor ösha tomonga shoshildim. Darvozaxonamiz(garaj) ostonasidagi tokchaga portfelimni qöyib ortga tisarilgan edim, ortimdan "Yusuuuf" degan chözib chaqiriq ovozi eshitildi. "obboo, körib ulguribdilarda" dedim ichimda. Bu ovoz egasi mening yagonaginam-onam edi.
-Hoo, oyijon.
-Qayoqqa yana, endi keldingku özi.
-Bolalar nariroqda dovucha terishyabdi, ösha yerga.
-Portfelingni qölingga olda, tezda uyga! Oyimning fellarini bilaman, qarorlaridan qaytmaydigan qaysar ayollar turkumiga kiradilar. Shashtim pasayib indamay uyga kirib ketdim.
Men 9-sinfda öqiyman. A'lochilardanman desam, tuppa-tuzuk yolg'on böladi. Maktabdagi kunim eutböl öynash bilan ötib ketadi. Uyda ham bösh qoldim deguncha, köchaga chiqib örtoqlarim bilan futböl öynardim. Uydagi ishlar meni qiziqtirmasdi. Darslarimni ham vaqtida tayyorlamas edim. Yolg'iz ög'il bölganimgami, uyimdagilar meni könglimga qarashardi. Kiyimlarimni alishtirdimda, hovlimizga chiqdim. Hovlimiz uncha katta bölmasada, bu yerdan olma, gilos, uzum va örik darahtlari ekilgan. Darvozadan kirganingizda tög'rida hovlimiz, öng qölda xonalar, oshxona joylashgan. Uyimiz xonadonlar orasida joylashgani uchun, uch tarafimizda ham qöshnilar bor. Shunday qilib, hovliga chiqdimda, uyimizning bir burchagida joylashgan örik darahtiga közim tushdi. Oldingi yilgiga qaraganda hosili shovul ekan. Bahorning birinchi oyi bölgani uchun, endi örikka aylanishga harakat qilayotgan dovuchalar odamning ishtaxasini ochardi. Daraxt tagiga borib shippagimni tepaga otdim. Tushmadi. Yana bir otganimda uch-tört dovucha yerga tökildi. Yerdan olib yeya boshladim.
-Yuvib ye!
-Hop.
-Uying töla dovucha bölsayu, sen köchada yemoqchisan.
-Örtoqlarim bilan qiziqda oyi.
-Qorning ochib ketgandur. Yur moshxörda qilib qöygaman, ichib olaylik. Oyimning tayyorlagan ovqatlari men uchun har qanday taomdan afzal edi. Pazandalikda tengi yöq oyimning ovqatlarini yeb böldimda, "dars" qilishga kirib kettim. Men oyimga yoki dadamga "dars qilaman" deb, uyga kirib boshqa mashg'ulotlar bilan shug'ullanar edim. Asosan, kitob öqirdim. Tög'ri, kitob ham bu dars. Ammo, men voyaga yetganlar, turmushga chiqish arafasida turganlar öqiydigan kitoblarni öqirdim. Ularni orasida meni esimda qolgani: "Lazzat tuyg'usi", "Birinchi kecha", "Jinsiy aloqa sirlari" va "Ehtiros" kitoblari edi. Shularga öxshash kitoblar yana bor edi. Ularni jildi yöqligi tufayli, nomini bilmasdim. Kitoblarni doim har xil joylarga berkitib yurardim. Bunday kitoblar bilan meni Ravshan döstim ta'minlab turardi. Ravshanlarning uyi bizning köchamiz boshida joylashgandi. Aytishicha, akasi uylanishidan oldin mana shu kitoblarni olib kelgan ekan. Endi unga kitoblar kerak emas ekan. Ravshan hammasini allaqachon öqib bölgandi. Hozi ham jildi yöq qandaydir kitobni oldim. Buni kecha Ravshan bergandi. Muqaddimani öqib ötirmasdan, birinchi mavzuni öqiy boshladim. Bu yerda kuyovning chimildiqdagi harakatlari haqida batafsil yozilgan ekan. Behosdan asbobim qimirlay boshlaganini his qildim. Tobora kitob ichiga kirib borar ekanman, shimim ichidagi "ukajon" köproq uyg'onardi. Qiziqish ortib borardi. Shunday qiziqish bilan öqib ötirganimda, oyim chaqirib qoldilar, ösha öqiyotgan joyimdan buklab körpacha tagiga qöydimda, oshxonaga bordim. Oyim kechga ovqat pishirayotgan ekanlar.
-Mana bu pöchoqni qöshnikiga tashlab kel!
-Hop, dedimda hovliga chiqdim. Pastki tarafdagi qöshnimiz uyiga chiqishim kerak edi. Ularni uyiga 3ta uy naridagi köchadan aylanib ötib borish kerak edi. Oldinlari bu uchun erinmasdim. Ammo hozir, kitob meni öziga chorlayotgan bir vaqtda, buncha masofa men uchun uzoq tuyuldi. Ikkilanib turdimda, devor tagiga bordim. Narvonni devorga turg'izib, devor ustidan pöchoqni hovliga tashlab yubordim. Bu ishni avval ham qilgan edim. Oyim urushib bergani uchun boshqa bunday qilmayotgandim. Narvondan endi özimizning hovliga tushayotganda közim behosdan notanish qizga tushdi. U juda ham gözal qiz edi. Sochlari yoyib olingan, qoshlariga ösma surtilgan, qomati öziga beqiyos yarashib turgan bu qizni, qöshnimiz hovlisida birinchi bor körishim edi. Mening e'tiborimni, uning lozimsiz oyoqlari öziga jalb qilayotgandi. Tizzadan teparoq ochiq oyoqlarni umrim böyi juda ham kam körgan edim...