- Bu yerda bizni hech kim tushunmaydi. Ana Bishkekka ketamiz, yoki Toshkentga. Ha Toshkentga. Axir Toshkent non shaxriku, och qolmaymiz. O'sha yerda yashaymi, mazza qilib, uchalamiz. Nima deb javob berishni bilmayotgan Usmon.
- Ha bir ilojini qilarmiz. Hozircha hech nima qilmay tur. Men ishlarimni hal qilib olay, ketamiz.
- Xo'p...
- Haligi meni so'rashsa kasal ekan degin. Buguncha o'zing ishlay qol. Men bir chorasini topaman. Uni yana ishontirgan Usmon endi undan qanday qutulishni bilmasdi. Aylantirsa ham, o'rgiltirsa ham hech tayinli fikr kelmasdi. U baland jarlik yoqalab uyiga qaytar ekan, ko'ngli hijil edi. Undan qanday qutulsa? O'ldirsachi? Yoq yoq bo'lmaydi. Balki o'zi qochib ketsa? Yoq bu ham bo'lmaydi. Ketsa hor bo'ladi. Shundogam urush bo'lsa, hech kim unga ko'zini uchirib o'tirgani yoq. Tan olmasachi? Ha shunday qiladi. Isbotlashni talab qiladi. U shu hayollar og'ushida jar yoqasiga kelib qolganini sezmadi. Uning navbatdagi qadami, butun hayoti mobaynidagi so'ngi qadami ekanligini sezmay ushbu qadamni bosdi va bir muddat osmonga parvoz qildi...
Aaaaaaaaaaaa....
Toshdan toshga urilib, butun tanasi tanib bo'lmas darajaga kelgan Usmon jar tubida o'lik holda yotardi. Nachora, NAYZABOZning qismati shu bo'ldi.....
Saodatning ko'ngli hotirjam bo'ldi. Ular yaqin orada ketadi. Toshkentga ketadi. U yerda birorta uyga yoki xujraga joylashishadi. Usmon ikki hissa ishlaydi. Saida esa qo'lini sovuq suvga urmay bolasini tugadi. Keyin ishlari yurishib, hovli sotib olishadi. O'sha yerda ishlab, muqim qolishadi...
U shirin shirin hayollar og'ushida, omborxonadan bug'doyzorga qaytib keldi va u yerda hech kim yoqligini sezdi. Biroz vaqt o'tgach uzoqdan bir kishining halloslab yugurib kelayotganini ko'rdi va shuning yo'liga chiqib turdi. Bu kishi kolxoz suvchisi edi.
- Ha tog'a assalomu alaykum. Nima gap? Hech kim yoq?
- Eshitdingmi Usmon jardan yiqilib o'libdi. Qishloqda ikkita Usmon bor. Biri nayzaboz Usmon, ikkinchisi Sadriddin traktorchining katta o'g'li Usmon. Saodatning yuragi hapqirib so'radi. Ichida tinmay duo qilardi:
- Sadriddin tog'ani o'glimi?
- Yo'q........
Tamom. Saodatning orzulari chilparchin bo'ldi. Eh berahm tog'a, qaniydi ha qizim, Sadriddin vinchikni o'g'li, seni Usmoninga o'q ham urardimi desa. Afsus hayot beshafqat. Ajal degan balo so'ramasdan bostirib keladi. Saodat qanday uyga kelganini bilmadi. Uyda ham hech kim yoq edi. Hamma janozada bo'lsa kerak. Uning hayoliga birgina fikr keldi. Ha boshqa iloji yoq. Endi Usmon ham yoq. U urush tufayli bo'shab qolgan molxonaga o'tdi va qoziqqa bog'langan pishiq arqonni qo'liga oldi va stulchani shift oldiga kelg'izib, ustiga chiqdida, sirtmoqni yaxshilab bog'ladi. U Usmon bilan o'tkazgan shirin damlarini entikib esladi-da, bo'yniga sirtmoqni solib, tagidagi stulni tepib yubordi....
Na chora, XIYONATKORning qismati shu. Hayot beshafqat. Qadamingizni o'ylab bosing.

Shu o'rinda hayot o'ta beshafqatligiga, asosiy aybdor kim ekanligini aytish qiyinligiga yana bir misol. Betakror shoir Usmon Nosirdan 4 misra:



Dezdemona, gunohsiz dilbar,
Jigar qonlaringni ichgan kim?
Bilaman, Otello, bilaman,
Otello haqlimi? Shoir jim....